کسب و کار نیوز- معاون امور صنعتی و تحقیقاتی وزارت دفاع و مشاور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در امور فضایی، با اشاره به تحقق تنها ۳۰ درصد از برنامه‌های سند توسعه هوافضا در کشور، تاکید کرد: ضعف ارتباط صنعت و دانشگاه مانع اصلی پیشرفت است و برای جبران این عقب‌ماندگی باید بر فناوری‌های نو و همکاری گسترده‌تر با شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها تمرکز داشت.
به گزارش کسب و کار نیوز ، سیدمهدی فرحی روز سه‌شنبه در بیست‌وسومین کنفرانس بین‌المللی هوافضای ایران که در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، به روند تدوین و اجرای سند ۱۰ ساله توسعه هوافضا اشاره و اعلام کرد: به‌رغم دستاوردهای بزرگ کشور در حوزه هوایی، دفاعی و فضایی، فقط حدود ۳۰ درصد از اهداف این سند عملیاتی شده است.
وی افزود: برنامه تدوین‌شده کاملاً اجرایی و عملیاتی بود اما با وجود تلاش‌های گسترده، ۷۰ درصد آن محقق نشد و روند پیشرفت به دلایل مختلف از جمله ضعف ارتباط میان صنعت و دانشگاه از مسیر هدفگذاری فاصله گرفت.
فرحی مهم‌ترین مانع تحقق سند را نبود ارتباط موثر و نیازمحور بین دانشگاه و بخش صنعت دانست و اظهار کرد: شعار پیوند صنعت و دانشگاه بیش از ۲ دهه است که مطرح شده اما تاثیر عملیاتی آن هنوز پررنگ نشده است. برای توسعه واقعی، دانشگاه‌ها باید روی نیازهای ملی مانند طراحی موتور جت سبک، پهپادهای هوشمند، و فناوری‌های میان‌رشته‌ای تمرکز کنند.
وی ضمن اشاره به پژوهش‌های انجام‌شده در کشورهای پیشرفته، یادآور شد: توسعه هوافضا و فناوری‌های راهبردی مانند هوش مصنوعی، فناوری‌های ترکیبی و متریال‌های پیشرفته آینده‌ساز کشور خواهد بود؛ دنیا سرمایه‌گذاری عظیمی روی این فناوری‌ها انجام داده تا از قافله عقب نماند.
معاون وزیر دفاع تاکید کرد: اکنون ورود به حوزه هوافضا نه فقط یک افتخار، بلکه یک ضرورت و الزام است و اگر عقب بمانیم جبران آن بسیار سخت خواهد بود.
فرحی با تاکید بر ضرورت توسعه فناوری‌های نوظهور، تربیت نیروی انسانی متخصص، گسترش کارآفرینی، نوآوری و تمرکز بر پروژه‌های دانش‌بنیان و کوچک اما پایدار، اعلام کرد: باید دیپلماسی علم و فناوری و همکاری با مراکز رشد و پارک‌های فناوری تقویت شود تا شاهد جهش ملی در این صنعت باشیم.
وی افزود: در وزارت دفاع، امروز بیش از ۸۲۰۰ شرکت طرف همکاری داریم که از این میان ۱۳۰۰ شرکت دانش‌بنیان و بیش از ۱۲۰ هزار نفر به صورت غیرمستقیم با وزارت دفاع همکاری دارند و بیش از ۵۵ درصد خروجی‌های سالانه وزارت دفاع از بیرون این وزارتخانه تامین می‌شود.
فرحی با بیان راهبرد «هسته دانا و شبکه توانا» گفت: باید از ظرفیت شبکه‌ای و ملی شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، پارک‌های علم و فناوری، و مراکز رشد بیش از پیش بهره بگیریم تا عقب‌ماندگی‌ها جبران شود و بتوانیم اهداف سند توسعه هوافضا را در سال‌های آینده با قدرت پیش ببریم.
صنعت فضایی ایران به آستانه صنعتی شدن رسید؛ مشارکت فراگیر، رمز موفقیت پروژه‌های ماهواره‌ای
محرم غیاثوند رئیس گروه فضایی صاایران نیز در این مراسم با اشاره به موفقیت‌های جدید در پرتاب و عملکرد بدون نقص ماهواره «چمران»، اعلام کرد: ایران پس از سال‌ها تحقیق و توسعه، به آستانه صنعتی شدن در حوزه فضایی رسیده است و تنها با هم‌افزایی و مشارکت گسترده بین بخش‌های دانشگاهی، دولتی و دانش‌بنیان می‌توان گام‌های بلندتر در این صنعت برداشت.
وی با قدردانی از فعالان این حوزه، عملکرد ماهواره «چمران» را حاصل بیش از ۲ دهه تلاش و هم‌افزایی دستگاهی و بین‌بخشی دانست و افزود: ماهواره چمران که ۲۴ شهریور ۱۴۰۳ پرتاب شد، تاکنون با انجام ۳۰ مانور مداری و بدون کوچک‌ترین نقص به فعالیت خود ادامه داده و موفق به اجرای ملاقات مداری با ماهواره‌بر قائم در آبان‌ماه شد.
وی یادآورشد: در حال حاضر ایران از مرحله تحقیقات عبور و به آستانه صنعتی شدن در بخش فضایی رسیده است. اولین پرتاب‌های فضایی کشور از سال ۱۳۸۴ آغاز شد و امروز با اتکای به توان داخلی، ۸۰ تا ۹۰ درصد تجهیزات مورد استفاده در ماهواره‌های اخیر، تولید شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی است.
غیاثوند با تاکید بر سابقه تاریخی ایران در علم نجوم و فضا، اظهارکرد: پایه‌های علمی این حوزه قرن‌ها پیش توسط بزرگان ایرانی مانند ابن‌هیثم، ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی بنا شده و باید به این هویت علمی افتخار کنیم.
رئیس گروه فضایی صاایران درباره رمز موفقیت پروژه‌های فضایی اخیر تاکید کرد: پیشرفت صنعت فضایی نتیجه مشارکت سازمان‌یافته و هم‌افزایی بین شرکت‌های بخش خصوصی، دانش‌بنیان، نهادهای دولتی و دفاعی است. الگوی موفق پروژه‌هایی مانند ماهواره چمران به همه فعالان حوزه یادآوری می‌کند که بدون همکاری و تقسیم وظایف امکان پیشرفت وجود ندارد.
وی درباره آینده صنعت فضایی بیان کرد: هم‌اکنون ایران دارای پرتابگرهای قابل اتکا و تثبیت‌شده، ماهواره‌های کاملاً عملیاتی و سامانه‌های زمینی پیشرفته است. پروژه‌های جدیدی مانند منظومه ماهواره‌ای شهید سلیمانی با مشارکت ۱۴ شرکت فعال و دستگاه‌های مختلف در دست اجراست که قرار است طی یک سال آینده، داده‌های بیش از ۵ هزار حسگر را تجمیع و به مراکز فرماندهی انتقال دهد.
غیاثوند با اشاره به نقش‌آفرینی شرکت‌های خصوصی و دانش‌بنیان در پروژه‌های بزرگ فضایی گفت: در ماهواره چمران ۸۵ درصد تجهیزات توسط بخش داخلی تامین شده و این دستاورد نشانه توانمندی فنی و ظرفیت بالای شرکت‌های دانش‌بنیان کشور است.
وی از همه دانشگاهیان و علاقه‌مندان به صنعت فضایی دعوت کرد با حضور در فعالیت‌های علمی و ثبت‌نام در پروژه‌های ملی، به رشد و پایایی این صنعت کمک کنند، ادامه داد: به آینده صنعت فضایی ایران امیدواریم و فصل جدیدی از بهره‌برداری علمی و صنعتی را آغاز خواهیم کرد.